โรคผมร่วงเป็นหย่อม รู้สาเหตุ อาการ และวิธีรักษา
โรคผมร่วงเป็นหย่อม เป็นปัญหาเส้นผมที่สร้างความกังวลใจให้กับหลายคน เนื่องจากอาจทำให้เสียความมั่นใจในการใช้ชีวิตประจำวัน บทความนี้จะอธิบายถึงอาการ สาเหตุ แนวทางการดูแลสุขภาพเส้นผม และการรักษาภาวะผมร่วงเฉพาะจุด เพื่อให้เข้าใจและแก้ไขปัญหานี้ได้อย่างถูกวิธี
โรคผมร่วงเป็นหย่อม คืออะไร? ทำความเข้าใจกับภาวะนี้
โรคผมร่วงเป็นหย่อม (Alopecia areata) เป็นโรคที่เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายทำลายรากผม ทำให้เกิดอาการผมร่วงเฉพาะจุด ผมร่วงเป็นวง ผมร่วงหย่อม ๆ ในบางกรณีอาจมีขนส่วนอื่น ๆ ร่วงด้วย โดยโรคผมร่วงเป็นหย่อมสามารถเกิดขึ้นได้กับคนทุกเพศทุกวัย แต่ส่วนใหญ่มักจะเกิดในกลุ่มคนอายุ 30 ปีขึ้นไป แม้จะไม่ได้มีความอันตรายใด ๆ แต่ก็เป็นอีกปัญหาที่ทำให้หลายคนเสียความมั่นใจได้
สาเหตุของโรคผมร่วงเป็นหย่อม อะไรเป็นตัวกระตุ้นให้เกิด?
สาเหตุผมร่วงเป็นหย่อม ในปัจจุบันยังไม่เป็นที่แน่ชัด แต่อาจเกิดขึ้นได้จากปัจจัยกระตุ้นต่าง ๆ เช่น
- ระบบภูมิคุ้มกันทำงานผิดปกติ: สำหรับระบบภูมิคุ้มกันทำงานผิดปกติ ส่วนใหญ่จะพบในคนที่มีโรคภูมิแพ้ตัวเอง เช่น ด่างขาว ไทรอยด์ และโรคเบาหวานประเภทที่ 1 เกิดจากร่างกายผลิตแอนติบอดี ซึ่งโจมตีรากผมของตัวเอง ทำให้กระบวนการเจริญเติบโตของเส้นผมผิดปกติจนเกิดการอักเสบและผมร่วงเป็นหย่อมได้
- พันธุกรรม: คนที่สมาชิกในครอบครัวมีประวัติเคยเป็นโรคผมร่วงเป็นหย่อม ทำให้มีโอกาสที่จะเกิดภาวะผมร่วงเป็นหย่อมได้มากกว่าคนทั่วไป
- ความเครียด: ความเครียด เป็นอีกปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรคผมร่วงเป็นหย่อมได้ เนื่องจากจะทำให้ร่างกายเกิดการตอบสนองที่ผิดปกติ
- การติดเชื้อ: การติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรียบางชนิด อาจส่งผลกระทบต่อระบบภูมิคุ้มกัน จนทำให้เกิดภาวะผมร่วงเป็นหย่อมได้
- ฮอร์โมน: การเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนในร่างกาย เช่น ขณะตั้งครรภ์หรือหมดประจำเดือน อาจทำให้ฮอร์โมนไม่สมดุล และเกิดภาวะผมร่วงเป็นหย่อมได้
- สิ่งแวดล้อม: การใช้สารเคมีกับเส้นผม รวมถึงการได้รับมลพิษต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง อาจทำให้เกิดภาวะผมร่วงเป็นหย่อมได้
อาการของโรคผมร่วงเป็นหย่อม สังเกตสัญญาณเตือน
อาการผมร่วงเป็นหย่อม โดยทั่วไปจะไม่มีแผลหรือผื่นขึ้นบนหนังศีรษะ ไม่ได้มีอาการแสบหรือคัน แต่จะมีผมร่วงเฉพาะจุด หรือผมร่วงเป็นวง ซึ่งสามารถเกิดได้อย่างฉับพลัน แต่ละคนจะมีอาการแตกต่างกันออกไป บางคนอาจจะร่วงแค่จุดเดียว บางคนอาจจะร่วงหลายจุดกระจายทั่วหนังศีรษะ ในบางกรณีขนบริเวณอื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็นคิ้ว ขนตา หนวด อาจร่วงด้วย และอาจมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น สีเล็บเปลี่ยนไป เล็บบางกว่าปกติ รวมถึงหน้าเล็บขรุขระ กล่าวคืออาการผมร่วงเป็นหย่อมของแต่ละคนจะแสดงอาการที่แตกต่างกันออกไป
การวินิจฉัยโรคผมร่วงเป็นหย่อม พบแพทย์เพื่อยืนยัน
สำหรับใครที่มีอาการผมร่วงเป็นหย่อม และเกิดความกังวลใจ สามารถเข้าพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ทำการวินิจฉัยผมร่วงเป็นหย่อมได้ แนะนำให้เข้าพบแพทย์ผิวหนังที่มีประสบการณ์ โดยแพทย์จะทำการตรวจร่างกายและซักประวัติในเบื้องต้น จากนั้นแพทย์จึงจะพิจารณาจากผิวหนังและเส้นผม รวมถึงลักษณะและขนาดบริเวณที่เกิดผมร่วง อย่างไรก็ตาม นอกเหนือจากการตรวจทั่วไป ในกรณีที่แพทย์สงสัยว่ามีโรคอื่น ๆ ร่วมด้วย แพทย์จะทำการตรวจสอบเพิ่มเติมโดยอาจใช้วิธีตรวจเลือด หรือตัดชิ้นเนื้อ เป็นต้น
วิธีการรักษาโรคผมร่วงเป็นหย่อม แนวทางการรักษาที่ได้ผล
ในปัจจุบันการรักษาผมร่วงเป็นหย่อมอย่างได้ผล สามารถทำได้โดยการใช้ยาหรือเทคนิคทางการแพทย์ ดังนี้
- ยาสเตียรอยด์
ยาสเตียรอยด์ เป็นยาที่ใช้แก้ปัญหาผมร่วงเป็นหย่อมโดยตรง ซึ่งสามารถใช้ได้ 3 วิธี ได้แก่ การฉีด การทา และการทาน ในกรณีของการฉีด จะฉีดในบริเวณที่เกิดผมร่วง เพื่อลดการอักเสบ ส่วนใหญ่การฉีดจะนิยมใช้ในคนที่ผมร่วงเป็นหย่อมอย่างเห็นได้ชัด ภายใน 4 สัปดาห์จะช่วยกระตุ้นให้เส้นผมงอกใหม่ได้ และสามารถฉีดซ้ำได้ทุก 4-6 สัปดาห์ จนกว่าผมจะขึ้น ในส่วนของการทา จะใช้ในคนที่ผมร่วงเล็กน้อย หรือเด็กที่ไม่สามารถฉีดยาได้ และในส่วนของการทานยา จะใช้ในกรณีรุนแรง หรือมีผมร่วงทั้งศีรษะ
- ยา Minoxidil
ยา Minoxidil จะเป็นยาเสริมที่ช่วยกระตุ้นให้เส้นผมงอกได้ดี และกระตุ้นการไหลเวียนเลือดในหนังศีรษะ อย่างไรก็ตาม ส่วนใหญ่จะนิยมใช้ควบคู่กับยาสเตียรอยด์ เพื่อทำให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
- ยากดภูมิ
สำหรับยากดภูมิ จะนิยมใช้สารเคมี Diphencyprone (DPCP) ทาบนหนังศีรษะ เพื่อกระตุ้นการตอบสนองของภูมิคุ้มกัน และจะช่วยกระตุ้นให้กระบวนการเจริญเติบโตของเส้นผมกลับมาทำงานอีกครั้ง
- อาหารเสริม
สำหรับใครที่ไม่ได้มีอาการผมร่วงเป็นหย่อมรุนแรง อาจมีการทานอาหารเสริมบำรุงเส้นผม เช่น Zinc หรือ Biotin เพื่อช่วยให้ผมงอกได้เร็วขึ้น บำรุงเส้นผมให้มีความแข็งแรงมากขึ้น
- การรักษาด้วยแสง
การรักษาด้วยแสง PUVA หรือการใช้เลเซอร์ จะช่วยกระตุ้นการเจริญเติบโตของเส้นผม โดยส่วนใหญ่จะใช้วิธีนี้ควบคู่กับการทายา ทำให้การรักษาได้ประสิทธิภาพสูงสุด และลดความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้
- การปลูกผม
การปลูกผม เป็นทางเลือกสุดท้ายที่แพทย์จะแนะนำ โดยจะใช้วิธีนี้ในกรณีที่ผมร่วงเป็นหย่อมทั่วศีรษะ ทั้งยังไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยวิธีอื่น ๆ แพทย์จะเลือกเทคนิคปลูกผมที่เหมาะสมกับแต่ละคน เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตรงตามความต้องการ
การดูแลตัวเองเมื่อเป็นโรคผมร่วงเป็นหย่อม คำแนะนำเพื่อสุขภาพผมที่ดีขึ้น
นอกเหนือจากการรักษาด้วยเทคนิคทางการแพทย์ การดูแลผมร่วงเป็นหย่อมสามารถทำได้ด้วยตัวเองเช่นเดียวกัน โดยแนะนำให้มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต และใส่ใจกับการดูแลเส้นผมมากขึ้น ดังนี้
- ดูแลสุขภาพตัวเอง: ในเบื้องต้น แนะนำให้มีการดูแลตัวเอง โดยการพักผ่อนให้เพียงพอ รวมถึงรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ซึ่งจะทำให้ร่างกายแข็งแรง และระบบภูมิคุ้มกันทำงานได้เป็นอย่างดี
- ดูแลหนังศีรษะอย่างอ่อนโยน: อีกแนวทางในการรับมือกับผมร่วง สามารถทำโดยดูแลหนังศีรษะ ไม่ว่าจะเป็นการสระผมอย่างถูกวิธี หลีกเลี่ยงพฤติกรรมทำร้ายเส้นผม รวมถึงไม่ใช้สารเคมีรุนแรงกับหนังศีรษะ บำรุงด้วยผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์ จะช่วยแก้ปัญหาผมร่วงเป็นหย่อมได้
- จัดการความเครียดอย่างเหมาะสม: ความเครียด เป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดผมร่วง แนะนำให้มีการจัดการความเครียด เช่น หางานอดิเรกที่สนใจทำ ออกกำลังกาย หรือนั่งสมาธิ
- ศึกษาและทำความเข้าใจการดูแลผมร่วงเป็นหย่อม: ควรมีการศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับโรคผมร่วงเป็นหย่อม ซึ่งจะช่วยให้รับมือและจัดการกับปัญหาผมร่วงเป็นหย่อมได้
- ปรึกษาแพทย์: ในกรณีที่ปรับเปลี่ยนแนวทางการใช้ชีวิตประจำวัน และอาการยังไม่ดีขึ้น แนะนำให้เข้าปรึกษาแพทย์ เพื่อให้แพทย์วินิจฉัย และวางแผนการรักษาอย่างเหมาะสม
ผลกระทบทางจิตใจ พร้อมรับมือกับความรู้สึก
หลายคนอาจเกิดความกังวลใจ และได้รับผลกระทบทางจิตใจจากผมร่วงเป็นหย่อม เนื่องจากโรคผมร่วงเป็นหย่อม จะทำให้เสียความมั่นใจ อีกทั้งยังเกิดความเครียด จนทำให้หลายคนหลีกเลี่ยงการออกไปเจอผู้อื่น ซึ่งหากปล่อยทิ้งไว้ในระยะยาว อาจทำให้มีความเครียดสะสมได้ แนะนำให้ศึกษาตัวโรคให้มากขึ้น เพื่อให้เกิดความเข้าใจ และรู้วิธีการรับมือกับผมร่วง ควบคู่กับการหางานอดิเรกทำเพื่อลดความเครียด จะทำให้คุณภาพชีวิตโดยรวมค่อย ๆ ดีขึ้น อย่างไรก็ตาม ในกรณีที่ยังมีความกังวล สามารถเข้าปรึกษาแพทย์ที่มีประสบการณ์ เพื่อรับการรักษาอย่างเหมาะสมได้
ข้อควรรู้และข้อควรระวังเกี่ยวกับโรคผมร่วงเป็นหย่อม
เมื่อพูดถึงโรคผมร่วงเป็นหย่อม เชื่อว่าหลายคนยังมีความเชื่อผิด ๆ หรือความเข้าใจผิดอยู่หลายอย่าง เช่น โรคผมร่วงเป็นหย่อมเป็นโรคติดต่อ เกิดจากเชื้อรา หรือความสกปรก ซึ่งสิ่งเหล่านี้เป็นความเชื่อที่ผิด ในความเป็นจริงโรคผมร่วงเป็นหย่อม ไม่ได้เกิดจากโรคติดต่อ ไม่ได้เกิดจากเชื้อรา และไม่ได้เกิดจากความสกปรก สาเหตุของโรคผมร่วงเป็นหย่อม ยังไม่สามารถระบุได้ชัดเจน แต่ส่วนใหญ่จะเกิดจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายมากกว่า อีกทั้งบางกรณี โรคผมร่วงเป็นหย่อมก็สามารถหายเองได้ด้วย อย่างไรก็ตาม อาการของแต่ละคนจะมีความแตกต่างออกไป ดังนั้น ในเบื้องต้นแนะนำให้ทำการปรึกษาแพทย์ที่มีประสบการณ์เพื่อให้แพทย์วินิจฉัยจะดีที่สุด
สรุป
โรคผมร่วงเป็นหย่อม เป็นปัญหากวนใจสำหรับใครหลายคน แต่ไม่ต้องกังวลไป เพราะในปัจจุบันเทคนิคทางการแพทย์สามารถช่วยแก้ไขปัญหานี้ได้ ไม่ว่าจะเป็นการใช้สเตียรอยด์ อาหารเสริมต่าง ๆ รวมถึงการใช้แสง หรือหากวิธีอื่นไม่ได้ผล ก็สามารถปลูกผมได้ อย่างไรก็ตาม แนะนำให้มีการปรึกษาแพทย์ที่มีประสบการณ์ เนื่องจากแพทย์จะประเมินปัญหา และเลือกวิธีที่เหมาะสมกับแต่ละคนมากที่สุด ทำให้สามารถแก้ปัญหาได้อย่างตรงจุด และได้รับผลลัพธ์ตรงตามความต้องการ
บทความโดย
โรงพยาบาลมาสเตอร์พีช : โรงพยาบาลศัลยกรรมความงามชั้นนำของไทยและเอเชีย ที่ให้ความสำคัญกับทุกรายละเอียด เราพร้อมให้ข้อมูลที่ถูกต้องครบถ้วน และดูแลคุณอย่างใกล้ชิด ตั้งแต่การให้คำปรึกษา การผ่าตัดโดยทีมแพทย์มากประสบการณ์ พร้อมเทคโนโลยีที่ทันสมัย และมาตรฐานการรักษาพยาบาลระดับสากล AACI
ข้อมูลการติดต่อ : ตั้งอยู่ที่ 99/19 ถนนสุไขทัย แขวงดุสิต เขตดุสิต กรุงเทพฯ 10300